Khutang Ghari
(From a small part of “Punshi Khongchat” Novel)
- A Short Story -
Dr. Moirangthem Jiban Singh *
12th June, 1998 ta thokhiba thoudok amagi warini.
Mama-Mapa animak nongmagi chara tannaba hotnaringeida nongmatasu machasinga awa-nungai paomennabagi matam fangjade. Ateigidi khangde, machanipa atomba lei. Mahak nongmatasu chak-lammi lamde, hao-i haode, firon leibi-leibide karigumba amatagi ningai amata toude. Masagi, imung manungi toufamthokpa mathou khudingmak meena hainabasu ngaide. Mana touge ningkhiba adumadi kananasu thingba ngamde. Ahan lamanna ngangba munna tasilli. Ngarang-gi punsina yumfam thollaga, hayeng-gi punsibu ujaba ngamba, ngasigi khongthang-na laona thanglina angang-ni. HSLC pariksha hek loibaga PUC tamnabagi mama-mapa na peisa pibiba ngamloi ubadagi, pariksha mamangda poinugi lou jeiba yaoduna peisa tansilli. Pariksha loiragasu chingda kaduna sing chanba chatli. Mahak-ki suba-nomba kanba, kharaba maringjen, hotnaba kanba & masana masabu thadajaba angakpani. Karigumba, khongfam lanna thangkhrabadi oktaba mee oirakkani. Karigumba, chumna thangkhrabadi ………………..! Nongma numidang ama…………
- Mama,
- Keino Haiyune.
- Debate ngangbada prize oina fanglak-khiba peisa-singdo leiriba natra?
- Lei-lei, piyura?
- Se! lupa 600 sisu thamjinbiyo?
- Heima! Asina amuk kaidagi peisano, ngasisu sheireng thirubra?
- Kaidagi sheireng thibano, pariksha heidoklamdaisida.
- Adudi kana-na piriba?
- Aduro! Che Meejao (Tilotama) na lupa 20-20, hullaga marup ama toudra, aduda eina nakhoi khanghandana lotna yaobane. Ngasi faore.
- Ha! Lupa 20-20 dudi kaidagi peisana hulluriba?
- Baba-na, Nang-na, achapot chanaba piba peisa-singdo semfuda loina thadei. Marble sanaba-da fanglakpa peisasu semfuda thadei. Ei achapot amata chade!
- Oh!
- Se, thambiyu.
- Se, lupa 10-se semfuda thadaru aduga lupa 1-sina achapot charu ngasidi.
- Talle! achapot-su chaningde! Hayeng Nachou-da coaching chatpagi bara oinarage.
- Hoi-hoi, nangna apambado toururo.
- Mama! eigi prize oina fanglakpadune, marup faorakpadune, lou jeiba yaorubagi fanglakpadune, sing yonbagidune, loina punsillaga mathang-gi ‘ming chanbagi & Uniform leibagi’ oina thamlasi.
- Hoi-hoi.
- Yen yonbagi peisaduna, mama-gi oijaro.
- Loinamak eechagi ngaktanida.
Metrix (HSLC) pariksha heidokle, 1st class-ta yaorak-i. Jonhstone Higher Secondary School da ming chanduna School kaba houre. Mahak keba-mouba-da mapukning changde. Adubu matam yengnaba ‘Khutang-Ghari’ amadi leningbani, peisa leitabana leidre. Konna…….
- Mama,
- Haiyo, kari awatpa leirage?
- Khutang-Ghari amatanga leining-e.
- Kaya pibano?
- 250/-
- Tha 1-muk leiraga leiba yaroidro?
- Mama, eigi class 10th gi amanba lairiksingse yonkhrage?
- Sijinnadradi nangna thokpa toukhro.
Uchin nachinna, magi class 10th da sijinnaramba amanba lairiksingdo khaibok tabida yonthoklaga afangba peisaduna Khutang-Ghari leinaba thourangle. Adubu, mana leiningliba ghari-du leinaba lupa 50 watle.
Yumthangnabada mache (Mapa-mapa machin-manaoni, mapa leikhidre) ama mapuroibado ya-ong ilhanduna leiminei. Mabai-do sarkargi thabak tou-i, fougei-chengei awatpa leite. Nungai-yaifana, inak-keirak khunna leiribani. Makhoigi awa-ana, khudongthiba, inkhol-sambal khajinba, yenakha-ingkhul sit-sengba khudingmakse lairaba Mapa-duna (leikhidraba Mapa-gi mayamba) loina hotnaribani. Lou khaoba-yeiba khudingmakta lairaba mama-mapa, mchin-manao ama-ta khaktana khongthang khudingmakta mateng pangduna laklibani. Mateng pangba haibasitabu peisa hainade. Adubu, nongmata cheng chara ama thongthuna chao haiduna pirak-khiba leite. Kwa chao haiduna ana angangbi amafaoba pikhiba natte. Maupwa-manaonupi-singna charam-chadatnaduna leirafaobada onsillaga nokrem-haikremnaduna yengba ngamliba kangbuni.
Sathiribadi! Masigi angangse, fana aram khourangbana charam chadatnarabasu, nongmata meegi mayumda chak-ti lairadana eeshing marik ama-faoba thakte. Nonjabasu heide. Adubu mayum-mareikai thadoktuna mahak Imphal da makha tana lairik tamba chatlamdaida…………….
- Eeche.
- Karino Ayuk ngantasida?
- Ei Imphal da lairik tamba chatpa tare.
- Fare-fare.
- Ming chanba, uniform, laiba, lairik leibada leijaba peisa loina changkhre. College kabada matam yengna-naba khutang ghari amatangdi leining-i. Amanba lairiksingsu loina yonthok-le. Adubu, lupa 50 watle, loina pidrasu lupa 30 khakta happiyuba.
- Kari! Nama-na adumaina hairucho haina thoujil-lakliba?v
- Mama-di leite.
- Kari naran-nathum leiduna nangna Imphal-daka larik tamba chatningliba?
* Dr. Moirangthem Jiban Singh wrote this article for e-pao.net
The writer is Scientist, Central Pollution Control Board, Parivesh Bhawan, New Delhi, and can be contacted at mjscholar(at)gmail(dot)com
This article was posted on July 17, 2015.
* Comments posted by users in this discussion thread and other parts of this site are opinions of the individuals posting them (whose user ID is displayed alongside) and not the views of e-pao.net. We strongly recommend that users exercise responsibility, sensitivity and caution over language while writing your opinions which will be seen and read by other users. Please read a complete Guideline on using comments on this website.